-
1 калын
прил.1) то́лстыйкалын такта — то́лстая доска́
калын журнал — то́лстый журна́л
калын стена — то́лстая стена́
калын кара туфрак — то́лстый слой чернозёма
калын оек — то́лстые чулки́
2) то́лстый, густо́й, сплошно́йкалын май катлавы — то́лстый слой жи́ра
ипигә калын ягылган бал — гу́сто нама́занный на хлеб мёд
тузан калын катлау булып ята — пыль лежи́т то́лстым сло́ем
3)а) дрему́чий, глухо́й, ча́стыйкалын урман — дрему́чий лес
б) густо́йкалын чәч — густы́е во́лосы
4)а) то́лстый, по́лный; ту́чныйкалын кеше — то́лстый челове́к
калын гәүдәле — с по́лной фигу́рой; полноте́лый
б) то́лстый, по́лный, кру́пный, мяси́стый ( о частях лица)калын иреннәр — по́лные гу́бы
5) густо́й, полнозву́чный, ни́зкий, басови́тый (о звуке, голосе)калын тавышлы гудок — басови́тый гудо́к
калын тавыш — ни́зкий го́лос
6) то́лстый, пло́тный; гру́быйкалын тукыма — то́лстая ткань
калын киндер — пло́тный холст, гру́бый холст; паруси́на
калын иренле — толстогу́бый, губа́стый
•- калын хәреф••калын тиреле — толстоко́жий
-
2 тавыш
сущ.1) го́лос ( голос человека как предмет вокального или ораторского искусства) || голосово́йачы тавыш — ре́зкий (пронзи́тельный) го́лос, крик
калын тавыш — ни́зкий го́лос, бас
карлыккан тавыш — хри́плый го́лос
нечкә тавыш — высо́кий (то́нкий, то́ненький) го́лос
тавышыңнан таныдым — я тебя́ узна́л по го́лосу
2) тон; го́лос, как выраже́ние душе́вного состоя́ниязәһәрле тавыш — свире́пый (букв. ядови́тый) тон
йомшак тавыш — мя́гкий го́лос
кайгылы тавыш — печа́льный го́лос
3) звук в музыка́льном иску́сствебиш тавыштан торган көйләр системасы — систе́ма музыка́льных моти́вов, состоя́щих из пяти́ голосо́в ( пентатоника)
4) звук, зву́ки; характе́рный шум || звуково́й; см. тж. аваз; гудо́к, сигна́л и т. п.машина тавышы — зву́ки прохожде́ния и́ли гудки́ маши́ны
аяк тавышы — зву́ки шаго́в
җил тавышы — шум ( завывание или шум) ве́тра
тавыш көче — си́ла зву́ка
тавыш язу — запи́сывать го́лос
тавыш үткәрә торган — проводя́щий звук; звукопроводя́щий
тавыш дулкыннары — звуковы́е во́лны
5) шум, шум-гам, го́мон; кри́ки; сканда́л и т. п.тавыш чыгару (тавыш куптару, тавыш күтәрү) — поднима́ть, подня́ть шум, сканда́лить, крича́ть
тавыш куптарсаң, давыл чыгар — (посл.) посе́ешь ве́тер - пожнёшь бу́рю (букв. е́сли подни́мешь шум, то непреме́нно подни́мется бу́ря)
6) го́лос (как право заявлять своё мнение при обсуждении каких-л. вопросов в общественных учреждениях, совещаниях и т. п.)киңәшле тавыш — совеща́тельный го́лос
тавышларның күпчелеге белән — большинство́м голосо́в
тавыштан (тавыш хокуккыннан) мәхрүм итү — лиша́ть пра́ва го́лоса
7) в знач. нареч. тавыштан в определённое число́ голосо́вике тавыштан җырлау — петь в два го́лоса
•- тавыш бирү
- тавыш итү
- тавыш ярыгы
- тавыш ярылары
- тавышны күтәрү
- тавышын төшерү
- тавышын кысу
- тавышы кысылды••тавыш адашырлык — просто́рный, многоко́мнатный ( о квартире)
тавышка кую — ста́вить на голосова́ние (т. е. реша́ть большинство́м голосо́в)
тавышы бөереннән чыгу (алу) — говори́ть, обраща́ться с други́ми самоуве́ренно, спеси́во, дава́я поня́ть о своём превосхо́дстве, си́ле и т. п. преиму́ществах
тавышы таш яра — громогла́сный, с громовы́м го́лосом (букв. го́лос взрыва́ет ка́мни)
тавышыңны чыгарма (булма) — не смей пи́кнуть, не пи́кни; будь нем, как ры́ба
-
3 калын
dick; stark (Brett, Buch)калын катлам dicke Bodenschicht f.калын тавыш tiefe Stimme f. -
4 глубокий голос
-
5 голос
-
6 густой
-
7 низкий
-ая; -ое1) тәбәнәк; карсак2) түбән3) түбән, нәкәс, нәҗес4) түбән, калыннизкая нота муз. — түбән нота
•- низкий поклон -
8 гөбердәү
I неперех.1) издава́ть звук бурле́ния, клокота́ния; бурли́ть, клокота́ть || бурле́ние, клокота́ниеторбадан гөбердәп су килә — с шу́мом идёт вода́ по трубе́; бурли́т вода́ в трубе́
самовар гөбердәп кайнап чыкты — самова́р с шу́мом закипе́л, вода́ в самова́ре с шу́мом закипе́ла
2) разг. производи́ть грохо́чущий звук; говори́ть гру́бым баси́стым го́лосомгөбердәп торган калын тавыш — раска́тистый бас
II неперех.гөбердәп сөйләү — говори́ть ба́сом
распуши́ться, станови́ться (стать) пуши́стым, пы́шным ( о пуховом вязаном платке)гөбердәп торган мамык шәл — пы́шный пухо́вый плато́к
-
9 басить
-
10 басок
-
11 гробовой голос
-
12 контральто
-
13 октава
жа) муз. гамманың сигезенче буыны, шулай ук беренче һәм сигезенче тон авазлары арасындагы интервалв) лит. шигырьдә үзенә махсус рифмалы сигез юллы строфа -
14 юан
прил.1)а) то́лстый, утолщённый ( о круглых предметах)юан кәүсә — то́лстый ствол
б) то́лстый, раздобре́вший, доро́дный ( о человеке)юан карчык — то́лстая стару́ха
в) то́лстый, выпира́ющий ( о животе)2) перен.; диал.; см. калынюан тавыш — ни́зкий го́лос
юан кесә — туго́й кошелёк; то́лстая сума́; толстосу́м (букв. то́лстый карма́н)
•- юан эчәк••юан корсак — бога́ч, буржу́й
-
15 замогильный
-
16 утробный
-ая; -ое1) карындагы, ана карынындагы2) (о звуке, голосе) күкрәк...ы, күкрәктән чыккан; калын, юан
См. также в других словарях:
калын — (КАЛЫНАЮ) (КАЛЫНЛЫК) – с. 1. Аркылы кисеме зур булган; киресе: юка. 2. Юан 3. Куе (чәч, каш, урман) 4. Тулы, юан гәүдәле 5. Гүләп чыккан, түбән, тупас (тавыш) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
доп — Калын тавыш белән яңгыраган дөпелдәп куюны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бас — 1. Гадәттә ирләргә хас калын тавыш. Күп төрле тавышлы музыкаль әсәрдә иң калын тавыш 2. Бас тавышлы җырчы тур. 3. Калын регистрлы музыка коралы яки музыка коралының калын регистрлы клавишлары гармун баслары … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гайгылдау — Яңгырап торган түбән тавыш белән сөйләшү 1. Калын көр тавыш белән кычкыру (каз тур.) 2. күч. Калын тавыш белән кычкырып, ихахайлап көлү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гөрелдәү — 1. Өзлексез калын яңгыравыклы тавыш чыгарып тору. күч. Гөрелдек, яңгыравыклы, көр калын тавыш чыгарып сөйләү 2. Кинәт кинәт барлыкка килә торган көчле шартлаулы яңгырау тур. туплар гөрелди 3. Шаулау, шау гөр килү 4. күч. Гөрләү (1) 5. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыңгырдау — 1. Шыңгыр шыңгыр килү, шундый тавыш чыгару. Ямьсез, калтыраулы калын тавыш бирү ә патефон һаман шыңгырдый 2. Яңгыраш бирү, нин. б. тавышны яңгыратып кайтару яки шул тавыштан яңгырап тору 3. Яңгырап торган музыкаль матур тавыш белән җырлау, сөйләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
голдырау — 1. Күркә кычкыруы тур. 2. күч. Кешенең калын тавыш белән сөйләве тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
горгылдау — 1. Күркә кычкыруы тур. 2. күч. Кешенең калын тавыш белән сөйләве тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
горылдау — 1. Күркә кычкыруы тур. 2. күч. Кешенең калын тавыш белән сөйләве тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дуылдау — 1. Калын тавыш белән гүләү. Шундый тавыштан яңгырау. Каты шаулау 2. Үтә җанланып, шау шу килеп эш хәрәкәт итү. Ачулану, ризасызлык кебек хисләрне үтә шау шулы төстә белдерү, дулау, холыксызлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
калгу — ф. Утырган яки баскан килеш оеп китү яки озак кына үзгәрешсез калу. Ачулы калын тавыш рәхәт калгудан уятты … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге